Ayakkabılarla Namaz Kılmak
Ebû Mesleme Saîd bin Yezîd el-Ezdî şöyle der:
“Enes bin Mâlik (r.a)’e:
«‒Nebiyy-i Ekrem (s.a.v), naʻleyni (ayakkabıları) ayağında olduğu hâlde namaz kılarlar mıydı?» diye sordum,
«‒Evet» cevâbını verdi.” (Buhârî, Salât, 24)
Şerh:
Bu hadîs-i şerîf, temiz olmak şartıyla, ayakkabıları çıkarmadan namaz kılmanın cevâzına delildir. Ayakkabılarda necâset varsa, kişi onları temizledikten sonra namazını kılabilir. Ebû Hanîfe’ye göre, ayakkabıdaki yaş pislik ancak su ile temizlenebilir. Kuru pislik ise, ayakkabı toprağa sürülerek temizlenebilir.
Abdullah bin Amr bin Âs (r.a): “Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz’i yalın ayak da, ayakkabıları ile de namaz kılarlarken gördüm” buyurmuştur. (Ebû Dâvûd, Salât, 88/653)
Peygamber (s.a.v) Efendimiz’in yaşadığı bölge ile bizim bugün içinde bulunduğumuz bölgenin şartları farklıdır. Medine-i Münevvere ve Arap Yarımadası’nda bölge sıcak ve kumluk, yollar da kuru ve çoğu zaman temiz olduğundan ayakkabılar umumiyetle temiz bulunur. Sıcağın, kısa zamanda pisliği izâle etmesi, oradaki temizliği kolaylaştırır.
Bizim bölgemizde ise, yerler kum veya toprak olmadığı gibi tuvalete ayakkabı ile girilir ve yerlerde her zaman için yaş pislikler bulunabilir. Bir de ayakkabıların dişleri arasına sıkışıp çıkmayan pislikler olabilir. Bunları temizlemeden ve ayakkabılara bulaşan idrarı yıkamadan onlarla namaz kılmak câiz değildir.
Bu hususa cenâze namazlarında da dikkat etmek lâzımdır. Ama ayakkabıların altı pis üstü temiz olursa, kişi ayakkabılarını çıkarıp üzerlerine basarak namaz kılabilir. Aksi halde yerin temiz olması hâlinde yere basılmalı veya temiz bir şey üzerinde namaza durmalıdır.