İmamın Sütresi Arkasındaki Cemaatin de Sütresidir
Abdullah ibn-i Ömer (r.a)’dan nakledildiğine göre Rasûlullah Efendimiz (s.a.v) bayram günü (namaza) çıktıkları zaman (hâdimine) bir harbe taşımanısı emrederlerdi. (O harbe namazda) karşısına dikilir, kendisi de ona doğru namaz kılar, insanlar da arkasından namaza dururlardı. Bunu seferde de yaparlardı.
(Râvî der ki:) Devlet başkanlarının (bayram namazlarında) harbe taşıtması bundan ileri geliyor. (Buhârî, Salât, 90)
Şerh:
Harbe, kısa ve ucunda sivri demir bulunan mızraktır.
Sütre, namaz kılarken önünden geçilmesine mâni olmak için konan veya bu maksatla kendisine yönelinen şeye denir.
Namaz kılarken sütre edinilmesi sünnettir. Şöyle ki: Sahra ve benzeri açık yerlerde namaz kılan kimse, önünden birinin geçme ihtimâli varsa sağ veya sol kaşının hizasına en az bir arşın boyunda secde yerinin önüne kalın veya ince bir ağaç diker. Dikilmesi mümkün olmazsa ağacı boyuna uzatır veya önüne uzunlamasına bir çizgi çizer. Enine yarım daire şeklinde bir çizgi çizilmesi de caizdir. Direk ve sandalye gibi şeyler de sütre vazifesini görür.
Duvarsız yerde namaz kılan kimsenin, önünden insan geçme ihtimâli olduğunda, namaz kıldığına alâmet olmak üzere kıble cihetine bir sütre dikmesinin mendûb olduğunda ittifak vardır. Kimsenin geçmeyeceğine emin olan kişi de, İmâm Mâlik ile İmâm Şafiî’ye göre, bu husustaki hadîslerin çokluğu sebebiyle yine sütre dikmekle mükelleftir. Bununla birlikte tâbiînin büyüklerinden bazılarının açık alanda sütresiz namaz kıldıkları da rivâyet olunmaktadır.
İmâmın sütresi, cemâatin de sütresidir.
*
Ebû Cuhayfe (r.a), Nebiyy-i Ekrem (s.a.v) Efendimiz’in Bathâ’da önünde bir harbe (dikilmiş) olduğu halde Öğlen ile İkidi namazlarını ikişer rekât kıldırdığını ve (namaz içinde iken) önünden kadın da, merkep de geçtiğini (sened-i muttasıl ile) rivâyet etmiştir. (Buhârî, Salât, 90)
Şerh:
Âlimlerin cumhuru, namaz kılan ile sütresi arasından geçmenin harâm olduğu görüşünde iseler de geçen insân veya hayvan, namazı bozmaz.
Namaz kılan insanın önünden geçmek onun huşûunu bozacağı için haramdır. Namaz kılan kişi mümkün olduğunca önünden geçen kimseyi defetmeye çalışır, ama onunla mücadeleye girmez.