Fecr-i Sâdık’tan Evvel Ezan Okumak
Abdullah ibn-i Mes’ûd (r.a), Nebiyy-i Ekrem (s.a.v) Efendimiz’in şöyle buyurduklarını nakletmiştir:
“Bilâl’in ezânı hiç birinizi sahûrundan alıkoymasın. Çünkü o, henüz gece iken ezân okur. Tâ ki namazda kâim olanınızı (artık sabah yaklaşıyor diye kıyâmından) vaz geçirsin, uykuda olanınızı da uyandırsın. Fecir böyle değildir. Tâ böyle olmayınca (fecir olmaz).”
Râvî der ki: Aleyhi’s-salâtü ve’s-selâm Efendimiz Hazretleri “böyle değildir” buyururlarken mübârek parmaklarını yukarıya kaldırıp baş aşağı diktiler. “Tâ böyle olmayınca” derken de şahâdet ve orta parmaklarını üst üste koyup sağa sola uzatmak sûretiyle işâret buyurdular. (Buhârî, Ezân, 13)
Şerh:
Buhârî (r.a) bu hadisi, Fecr’den evvel ezân okunabileceğine delîl olarak getirmiştir. Ancak Sabah Namazı için sadece bu ezân kâfî değildir, Fecr-i Sâdık’tan sonra tekrar okumak lâzımdır.
Rasûlullah Efendimiz (s.a.v) burada Fecr-i Kâzib ile Fecr-i Sâdık’ı târif etmişlerdir. Birincisi, ufuktaki dikey aydınlıktır. Bu esnâda henüz Sabah Namazı’nın vakti girmemiştir.
İkincisi, ufukta görünen yatay ve yaygın olan aydınlıktır ki bu esnâda imsak kesilir, oruç başlar ve Sabah Namazı’nın vakti girer.
Hadîs-i şerifte bahsedilen, Teheccüd Namazı’na kalkmış kimseyi namazından alıkoymak, ibadetine mâni olmak değildir. Gece yarısından beri ibadet edip yorulan bu mü’mine, sabahın yaklaştığı hatırlatılarak, biraz istirahat edip Sabah Namazı’na dinç bir şekilde gitmesi sağlanır.
Uykuda olan kişi de Sabah vakti girmeden uyandırılarak biraz teheccüd kılması, oruç tutacaksa sahur yapması, ihtiyâcı varsa gusletmesi ve Vitir Namazı’nı tehir ettiyse kılması sağlanır.