Allah teâlâ şöyle buyurur:
“Kendileri zaruret içinde olsalar bile îsâr ile (muhacirleri) kendilerine tercih ederler.”[1]
Bu âyet-i kerîmenin sebeb-i nüzûlü Rasûlullah (s.a.v) ile ashâbının yapmış oldukları hârikulâde cömertlik ve îsârlarıdır:
Bir kişi Peygamber Efendimiz’e gelerek “Ben açım” dedi.
Rasûlullah (s.a.v) hanımlarından birine haber salarak yiyecek bir şey göndermesini istedi.
O da “Seni peygamber olarak gönderen Allâh’a yemin ederim ki evde sudan başka bir şey yok” diye cevap gönderdi.
Rasûlullah (s.a.v) bir başka hanımından yiyecek bir şeyler istedi. O da aynı cevabı verdi. Rasûl-i Ekrem’in diğer hanımları da “Seni peygamber olarak gönderene yemin ederim ki evde sudan başka bir şey yok” diye haber gönderince Allah Rasûlü (s.a.v) ashâbına dönerek:
“–Bu gece bu şahsı kim misafir etmek ister?” diye sordu.
Ensar’dan Ebû Talha (r.a):
“–Ben misafir ederim yâ Rasûlallah” diyerek o fakiri alıp evine götürdü.
Eve varınca karısına “Allah Rasûlü’nün misafirini ağırla” dedi.
Bir başka rivayete göre:
“–Evde yiyecek bir şey var mı?” diye sordu. Hanımı:
“–Hayır, sadece çocuklarımın yiyeceği kadar bir şey var” dedi.
Sahâbî:
“–Öyleyse çocukları oyala, sofraya gelmek isterlerse onları uyut. Misafirimiz içeri girince de lambayı söndür, sofrada biz de yiyormuş gibi yapalım” dedi.
Sofraya oturdular, misafir karnını doyurdu, onlar da aç yattılar. Sabahleyin o sahâbî Peygamber Efendimiz’in yanına gitti. Onu gören Rasûlullah (s.a.v):
“Bu gece misafirinize yaptıklarınızdan Allah teâlâ memnun oldu” buyurdu.[2]
Rasûlullah (s.a.v) kendisine gelen bir muhtâcı önce kendisi ağırlamak istiyor ve bütün hanımlarına ayrı ayrı haber gönderiyor. Bu durum onun ne kadar cömert ve fedâkâr bir insan olduğunu göstermektedir.
Aynı cömertlik Allah Rasûlü’nün âilesine de yansımış ki ellerinde avuçlarında ne varsa infak etmişler, yeni bir misafire yedirecek bir şeyleri kalmamış.
Allah Rasûlü’nün cömertliği dalga dalga yayılarak âilesinden ashâbına da geçmiş ve Ebû Talha (r.a) ile hanımı dâsitânî bir îsâr örneği sergilemişlerdir.
[1] el-Haşr 59/9.
[2] Buhârî, “Tefsîr”, 59/6; Müslim, “Eşribe”, 172-173.